Lang haar, krullend haar, rood haar, een kaal kopje, dik haar, droog haar,… Haren bestaan in zoveel verschillende soorten. De ene heeft een weelderige haardos, de ander moet het doen met wat dunne sprietjes. De meeste mensen hebben er honderdduizenden op hun hoofd staan. Anderen kiezen er dan weer voor om ze (gedeeltelijk) af te scheren. Nog anderen kiezen er zelf niet voor, en hebben meer of minder haar dan ze willen. Dagelijks verlies je er zo’n vijftig- tot honderdtal, die normaal gezien ook weer terug groeien. Als dit niet gebeurt, kan dit wijzen op een ouderdomsverschijnsel of een medische oorzaak.
Voor verschillende haartypes kan je speciale producten vinden. Er zijn shampoos en conditioners ontwikkeld voor personen met vet of droog haar. Er zijn verschillende problemen die je kan ervaren op gebied van je haar of hoofdhuid, denk maar aan haaruitval, dunner wordend haar, roos, jeukende of gevoelige hoofdhuid.
In wat volgt, wordt er een overzicht gegeven van verschillende haaraandoeningen en worden er tips gegeven over hoe je preventief kan optreden of wat je kan doen als het probleem zich al voordoet.
Voor verschillende haartypes kan je speciale producten vinden.
Haarschade wordt verergerd door een eiwitarm of vegetarisch dieet. Zon en zeewater kunnen ook schadelijk zijn. Evenals het excessief verven, permanenten of gebruik van een haardroger, stijl- of krultang.
Dunner wordend haar
Met ouder worden, merkt men nogal eens op dat het haar ook dunner lijkt. Dit is omdat de dichtheid van het haar afneemt, er staat minder haar waardoor het dunner lijkt. De oorzaak hiervan kan erfelijke haaruitval zijn.
Producten die op dit probleem inwerken, brengen meer volume in het haar en vertragen het haaruitvalproces.
Haaruitval
Haaruitval betreft een complex probleem. Haar kan op verschillende manieren en om verschillende redenen uitvallen. Je kan gradueel haar verliezen of een haarlijn hebben die achteruit gaat wanneer je ouder wordt. Of je kan plots veel haar verliezen, misschien zelfs in plukken, of kale kringen krijgen. In het geval van deze laatste drie raadpleeg je best je arts. Wanneer het haaruitval als gevolg van ouderdom is, kan je bij mannen verwachten dat het vanaf het 25e levensjaar begint, bij vrouwen vanaf het 50e levensjaar. Dit komt omdat het evenwicht tussen het vrouwelijke hormoon oestrogeen en het mannelijke hormoon testosteron verstoord raakt. Het hormoon testosteron wordt eveneens bij vrouwen terug gevonden. Het is dit hormoon dat de haargroei stimuleert.
Sommige mensen ervaren tijdelijke haaruitval, bijvoorbeeld bij stress, tijdens seizoenswisselingen, sterke emoties,… Bij anderen is er sprake van tekorten, erfelijke of hormonale factoren die leiden tot haarverlies. Verschillende oorzaken vereisen natuurlijk ook verschillende behandelingen of preventieve maatregelen.
Haar kan op verschillende manieren en om verschillende redenen uitvallen
Wat kan je doen om het proces van kaal worden af te remmen?
Vitaminen, mineralen en aminozuren
Deze kunnen als voedingsupplementen ingenomen worden. Zij zijn de bouwstenen voor een gezonde haardos. Je apotheker zal je informeren over de dosis en de duur van de kuur.
Lotions en shampoos
Deze voeden en versterken het haar.
Geneesmiddelen
Er zijn enkele geneesmiddelen op de markt die enigszins werken. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen producten voor mannen en vrouwen. Voor mannen zijn er producten die Finasteride bevatten. Zolang ze dit product gebruiken valt de haaruitval (binnen het jaar) stil. Helaas gaat het gepaard met nevenwerkingen zoals daling van het libido en de potentie. Voor vrouwen (waarbij de haarlijn met inhammen achteruit gaat of met een kalende kruin) kunnen antihormonen worden voorgeschreven. Ook hier zijn nevenwerkingen aan verbonden, zich uitend in het gemoed, geslachtsklieren en voortplanting. Voor zowel mannen als vrouwen is er een lotion (Minoxidil) verkrijgbaar. Dit product stimuleert de haargroei en zorgt ervoor dat je na ongeveer zes maanden nieuwe haartjes te zien krijgt. Het kan echter ook gepaard gaan met haargroei op andere plekken als je hoofdhuid. Het product is vrij verkrijgbaar maar dient onder medisch toezicht gebruik te worden (omwille van mogelijke daling in de bloeddruk als nevenwerking).
Operatie
Er wordt een deel van de hoofdhuid die wel behaard is, heringeplant op de gewenste plek. Ook bij deze ingreep zijn er nevenwerkingen mogelijk, zoals bloedingen, infecties en pijn.
Haarstukjes en pruiken
Wanneer je bovenstaande mogelijkheden liever niet probeert of al geprobeerd hebt en je niet tevreden bent, kan je uit echt of kunsthaar een pruik of haarstukje laten maken. Dit kan zowel wanneer je kaal bent als wanneer je nog haren hebt.
Roos
Iemand die haarroos heeft (ook wel schilfertjes genoemd) heeft veel huidschilfers op de hoofdhuid. Dit kan gepaard gaan met excessieve productie van talg op de hoofdhuid, leidend tot een vettig gevoel van zowel hoofdhuid als het haar. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen vettige roos en droge roos. Vettige roos zijn gele huidschilfers die aan de hoofdhuid blijven plakken. Droge roos zijn witte huidschilfers die in het haar blijven plakken.
Producten ontwikkeld om roos tegen te gaan (anti-roos producten) controleren en verminderen de ontwikkeling van roos. Ze kunnen eveneens de hoofdhuid verzachten en irritaties en jeuk voorkomen. Producten kunnen algemeen of specifiek voor vettig of droog roos ontwikkeld zijn.
Problemen met de hoofdhuid
Je kan niet alleen problemen ervaren met je haar zelf. Ook de hoofdhuid kan je problemen ervaren. Er zijn mensen die last hebben van een droge, jeukende voorhuid. Hiervoor zijn eveneens speciale shampoos ontwikkeld die het verlies aan hydratatie van de huid verminderen. Urea en Lactaat zijn de werkzame bestanddelen die hiervoor verantwoordelijk zijn. De hoofdhuid wordt ook zachter en jeuk en irritaties worden vermeden dankzij het werkzame bestanddeel Polidocanol.
Naast een droge huid kan je ook een gevoelige hoofdhuid hebben. Om dan je haar te wassen zonder al te veel hinder kan je zachte shampoos gebruiken (die en pH-waarde van 5 hebben).
Luizen
Deze beestjes zijn niet specifiek voor de zomer maar kunnen het ganse jaar door ongemak met zich meebrengen. Iedereen kan er mee te maken krijgen, het heeft niets te maken met te weinig hygiëne. Vooral kinderen krijgen er mee te maken omdat zij veel nauw contact met elkaar hebben tijdens het spelen.
Wat zijn luizen dan precies?
Het zijn langwerpige beestjes die lichtgrijs tot bruin gekleurd zijn. Ze zijn ongeveer 2-4 mm groot. Ze kunnen niet vliegen (ze hebben ook geen vleugels) of springen. Hoofdluizen verplaatsen zich van hoofd tot hoofd wanneer je langs elkaar zit, via petten of andere hoofddeksels, via kussens, een borstel,… Ze leven van het bloed dat ze uit de hoofden van hun gastheer zuigen en sterven wanneer ze twee dagen geen bloed krijgen. Waar ze zuigen ontstaat er jeuk en mogelijk ook eczeem. Bij het zuigen spuit de luis gelijkertijd speeksel in dat een antistollingsmiddel bevat. Er ontstaan kleine blaasjes gevuld met producten aanwezig in het speeksel van de luis. Deze blaasjes veroorzaken de jeuk.
Dagelijks legt een vrouwelijke luis tot 10 eitjes. De kleintjes van hoofdluizen zijn ‘neten’. Tijdens het leggen, krijgen de neten een bruinachtige kleur. Na het uitkomen, zijn ze wit. Daarnaast wijken de lege omhulsels geleidelijk van de wortel af als je haar groeit (ze kleven nog enkele maanden aan het haar en gaan niet weg na het borstelen of het wassen). Wanneer een luis dus enkele dagen op je hoofd heeft vertoefd, heeft ze al een gezinnetje kunnen stichten dat zich steeds verder uit kan breiden.
Het is niet nodig om preventief op te treden. Als er geen jeuk of ander symptoom aanwezig zijn, moet je dus niets doen. Word je het slachtoffer van deze beestjes, dan zijn er enkele behandelmogelijkheden beschikbaar.
Jeuk aan je hoofd wil niet automatisch zeggen dat je hoofdluizen hebt
Jeuk aan je hoofd wil niet automatisch zeggen dat je hoofdluizen hebt. Je kan op drie manieren controleren of je met luizen te maken hebt:
- Visuele inspectie: met je vingers systematisch de haren scheiden en kijken of je ze kan terugvinden. Deze methode is niet altijd even effectief doordat luizen niet steeds goed zichtbaar zijn (bijvoorbeeld in donkere haren).
- Gebruik van een luizenkam: door het systematisch kammen van je haar met een fijne kam kunnen luizen eruit gehaald worden.
- De natte-kam methode: door bovenop het gebruik van een luizenkam het haar nat te maken en een conditioner te gebruiken, worden luizen makkelijker door de kam opgepikt. Deze methode kan eveneens als behandelmethode gebruikt worden.
Luizen behandelen
Wat je vooral zal doen is krabben, krabben en nog eens krabben. Dit zal het probleem niet oplossen en kan bovendien pijnlijke wondjes opleveren. Er zijn verschillende manieren om je hoofd te verlichten van die beestjes. Dagelijks je haren kammen met een luizenkam en je haar wassen met een speciale luizenshampoo die je bij je apotheker kan verkrijgen. Heeft je kind jonger dan zes jaar luizen? Raadpleeg dan eerst de huisarts alvorens een behandeling te starten.
Dagelijks je haren kammen met een luizenkam en je haar wassen met een speciale luizenshampoo
Hoe pas je de behandeling toe? Dit hangt af van het product. Niet elke luizenshampoo vereist dat je je haren eerst wast. Sommige producten dien je aan te brengen op droog haar. De volgende stappen zijn dus algemene stappen, volg altijd de specifieke aanwijzigen van het product.
- (Optioneel: was je haar met gewone shampoo, spoel het goed uit met water en dep het haar.)
- Masseer de crème of lotion op de (natte) haren. Vergeet de nek en achter de oren niet.
- Laat het product inwerken. Controleer de gebruiksaanwijzing van het product voor het aantal minuten.
- Spoel de luizenshampoo weg met lauw water.
- (Optioneel: was je haar met gewone shampoo of shampoo voor vet haar)
- Droog je haar. Opgelet: als het product alcohol bevat (bijvoorbeeld een lotion met malathion), gebruik dan geen haardroger om zo brandgevaar te vermijden.
- Kam je droog haar met een fijne (luizen)kam. Je kan de kam op voorhand in azijn dompelen, de neten houden hier niet van. Ontsmet de borstel na gebruik door hem met heet water te wassen.
Eén behandeling is meestal voldoende. Een week tot tien dagen later kan een vervolgbehandeling eventueel aangewezen zijn om de nieuw uitgekomen luizeneitjes te doden.
Ze overleven dan wel maar twee dagen zonder bloed, je kan er best voor zorgen dat er geen beestjes overblijven op andere plekken dan je hoofd, bijvoorbeeld in je kledij, op pluchen beren of ander speelgoed. Er zijn insectendodende middelen op de markt om kledij mee te wassen. Je kan spullen ook enkele dagen (acht tot tien dagen) in een goed afgesloten plastic zak opbergen, dit overleeft de luis niet. De beestjes gaan ook dood door deze materialen zeer heet te wassen.
Ook belangrijk is het om je omgeving op de hoogte te brengen zodat verspreiding van luizen naar anderen in toom gehouden kan worden. Zo kan je bijvoorbeeld de leerkracht van je kind zijn klas verwittigen om familieleden aan te raden hun speelgoed of kledij te ontsmetten.
Schaamluizen
Naast luizen die zich vertoeven op het hoofd van de gastheer, zijn er ook schaamluizen. Zoals de naam al doet vermoeden verkiezen zij het schaamhaar om tussen te woelen. Maar ook in de snor, wimpers en baard kunnen schaamluizen bloed zuigen. Deze besmetting verloopt via toiletten, handdoeken, bedlakens en intiem contact. Ook hiervoor is er een speciale crème of lotion beschikbaar.
Heeft u nog een vraag of wenst u meer advies, contacteer dan onze Viata apotheker.
