Een hoge bloeddruk – alles wat je moet weten

Wat is een hoge bloeddruk?

Een hoge bloeddruk, of hypertensie, ontstaat wanneer jouw bloeddruk stijgt tot ongezonde niveaus. Jouw bloeddrukmeting met een bloeddrukmeter houdt rekening met de hoeveelheid bloed die door de bloedvaten stroomt en de hoeveelheid weerstand die het bloed heeft terwijl het hart pompt. Smalle slagaders verhogen de weerstand.

Hoe smaller jouw slagaders zijn, hoe hoger jouw bloeddruk zal zijn. Op de lange termijn kan de verhoogde druk gezondheidskwesties zoals hartkwalen veroorzaken. Een hoge bloeddruk komt vaak voor. Sterker nog, ruim 30% van de Nederlandse en Belgische volwassenen heeft dit type bloeddruk. Hypertensie ontwikkelt zich meestal in de loop van enkele jaren. Meestal merk je geen symptomen. Maar zelfs zonder symptomen kan een hoge bloeddruk schade veroorzaken aan jouw bloedvaten en organen, met name de hersenen, het hart, de ogen en de nieren.

Snel actie ondernemen is erg belangrijk. Regelmatige bloeddrukmetingen kunnen jou en jouw huisarts helpen om eventuele veranderingen op te merken. Als jouw bloeddruk is verhoogd, kan je arts jouw bloeddruk gedurende een paar weken laten controleren om te zien of het aantal hoog blijft of terugzakt naar een normaal niveau. De behandeling voor hypertensie omvat zowel medicijnen op recept als veranderingen richting een gezonde levensstijl. Als de aandoening niet wordt behandeld, kan dit leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. 

Wat zijn de symptomen van een hoge bloeddruk?

Een hoge bloeddruk is over het algemeen niet zo eenvoudig te herkennen. Veel mensen zullen geen symptomen ervaren. Het kan jaren of zelfs decennia duren voordat de aandoening een niveau bereikt dat zo ernstig is dat de symptomen duidelijk worden. Zelfs dan kunnen de symptomen worden toegeschreven aan andere problemen. Je kunt de volgende symptomen ondervinden wanneer je last hebt van een te hoge bloeddruk:

• Hoofdpijn
• Kortademigheid
• Neusbloedingen
• Duizeligheid
• Pijn aan de borst
• Bloed in de urine

Deze symptomen vereisen onmiddellijke medische aandacht. Ze komen niet bij iedereen met een hoge bloeddruk voor, echter is het niet de bedoeling dat je net zo lang wacht tot je last krijgt van een van de symptomen. De beste manier om te weten of je last hebt van een hoge bloeddruk is door regelmatig de bloeddruk te meten. De meeste huisartsen zullen bij iedere afspraak een bloeddrukmeting uitvoeren. 

De metingen van de bloeddruk

Als het aankomt op het meten van de bloeddruk zijn er vijf verschillende bloeddrukmetingen die kunnen worden toegewezen, dit zijn ook wel de volgende:

• Normaal: Een gezonde bloeddrukmeting is minder dan 120/80 millimeter kwik (mm Hg).
• Verhoogd: Het systolische getal (bovendruk) ligt tussen 120 en 129 mm Hg en het diastolische (onderdruk) getal is minder dan 80 mm Hg. Artsen behandelen deze verhoogde bloeddruk meestal niet met medicijnen. In plaats daarvan kan jouw arts veranderingen in levensstijl aanmoedigen om zo de bloeddruk te verlagen, denk bijvoorbeeld aan wat minder drinken.
• Fase 1 hypertensie: Het systolische getal, bovendruk, ligt tussen 130 en 139 mm Hg, of het diastolische getal ligt tussen 80 en 89 mm Hg. Soms wordt aangeraden om medicatie te nemen, echter zal je ook hier vaker te maken krijgen met veranderingen in je levensstijl. 
• Fase 2 hypertensie: Het systolische getal is 140 mm Hg of hoger, of het diastolische getal (onderdruk) is 90 mm Hg of hoger. Mensen met deze verhoogde bloeddruk zullen vaak medicijnen krijgen om hun bloeddruk wat verder naar beneden te halen. 
• Hypertensie crisis: Het systolische getal (bovendruk) is meer dan 180 mm Hg, of het diastolische getal is meer dan 120 mm Hg. De bloeddruk in dit bereik vereist dringend medische aandacht. Als zich bij zo'n hoge bloeddruk symptomen zoals pijn op de borst, hoofdpijn, kortademigheid of visuele veranderingen voordoen, is medische zorg op de eerste hulp nodig.

Het vaststellen van een hoge bloeddruk is net zo eenvoudig als het nemen van een bloeddrukmeting. De meeste huisartsen controleren de bloeddruk in het kader van een routinematig bezoek. Als je bij jouw volgende afspraak geen bloeddrukmeting krijgt, vraag er dan een aan. Als jouw bloeddruk verhoogd is over de afgelopen maanden of jaren kan jouw huisarts je in de loop van een paar dagen of weken vragen om meer metingen te doen. Een vaststelling van een hoge bloeddruk wordt zelden gegeven na slechts één meting. De arts moet het immers wel zeker kunnen weten. Dit komt voornamelijk door het feit dat factoren bij jou uit de omgeving ook kunnen bijdragen aan een verhoogde bloeddruk, denk bijvoorbeeld aan werk gerelateerde stress. 

Tips om een hoge bloeddruk te behandelen

Er zijn verschillende tips die wij je mee kunnen geven om jouw bloeddruk wat verder naar beneden te halen. Als jij dan ook last hebt van een hoge bloeddruk dan zou je de volgende zaken eens kunnen overwegen:

1.    Volg een gezond dieet

Een hart-gezond dieet is van cruciaal belang om de hoge bloeddruk te helpen verlagen. Het is ook belangrijk voor het beheersen van hypertensie die onder controle is en het verminderen van het risico op complicaties. Deze complicaties omvatten hartkwalen, beroertes en hartaanvallen. Bij een gezond dieet is het belangrijk dat je voldoende fruit en groenten binnenkrijgt, daarnaast moet je de hoeveelheid suikers beperken. 

2.    Ga wat vaker sporten

Bij een gezond gewicht hoort een grotere lichamelijke activiteit. Naast het feit dat het sporten zal helpen bij het afvallen zorgt lichaamsbeweging ook nog eens voor jouw bloeddruk. Sporten heeft namelijk een stress verlagende werking, dit stelt je in staat om jouw bloeddruk op een natuurlijke wijze te verlagen. Streef ernaar om 150 minuten lichamelijke activiteit per week te krijgen, dit is ongeveer vijf keer 30 minuten sporten per week. 

3.    Neem een gezonde levensstijl aan

Als je een roker bent, probeer dan te stoppen. De chemicaliën in tabaksrook beschadigen het lichaamsweefsel en verharden de wanden van de bloedvaten. Als je regelmatig teveel alcohol drinkt of afhankelijk bent van alcohol, zoek dan hulp om de hoeveelheid die je drinkt te verminderen of helemaal te stoppen. Alcohol kan de bloeddruk namelijk verhogen.

4.    Verminder je zoutinname 

Mensen met hypertensie en mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten zouden hun dagelijkse natriuminname tussen de 1.500 en 2.300 milligram per dag moeten houden. De beste manier om natrium te verminderen is om vaker vers voedsel te maken. Vermijd eten uit het restaurant  of voorverpakt voedsel, hier zit namelijk veel meer zout in dan in de normale producten.

5.    Eet wat minder vlees

Een plantaardig dieet is een eenvoudige manier om meer vezels binnen te krijgen en om de hoeveelheid natrium en ongezonde vetten in het lichaam te verminderen. Laat het vlees dus links liggen en kies voor fruit, groenten, bladgroenten en volkoren granen. In plaats van rood vlees kan je beter kiezen voor gezondere magere eiwitten zoals vis, gevogelte of tofu.

6.    Verminder je suikerinname

Suikerhoudende voedingsmiddelen en dranken bevatten lege calorieën, maar hebben helemaal geen voedingswaarde. Als je iets zoets wilt eten probeer dan eens vers fruit of kleine hoeveelheden pure chocolade te eten. Deze zijn namelijk minder zoet, hierdoor wordt impact op jouw bloeddruk minder dan voorheen. 

De beste manier om complicaties te voorkomen en problemen te vermijden is om een hoge bloeddruk vroeg op te sporen te ne te behandelen. Je kunt altijd naar de huisarts gaan voor een bloeddrukmeting, of je kan aan jouw arts vragen om een bloeddrukmanchet te kopen om zo thuis metingen te doen. Houd een logboek bij van jouw bloeddrukmetingen en neem het mee naar je huisarts. Dankzij deze metingen kan de huisarts op een eenvoudige manier zien of er iets mankeert. Loop zeker niet te lang rond met symptomen die kunnen duiden op een hoge bloeddruk, het is namelijk gevaarlijk wanneer je geen actie onderneemt. 
 

Lees ook: Lage bloeddruk: symptomen, oorzaken en behandeling