Wat zijn pigmentvlekken en hoe herken je ze?

Wat zijn pigmentvlekken?

Deze vlekjes op de huid komen bij praktisch iedereen voor. Pigmentvlekken worden veroorzaakt door een ophoping van het organisch pigment melanine dat ons beschermt tegen schadelijke Uv-straling. Wanneer er veel pigment op een kleine oppervlakte voorkomt, kleurt de huid donkerder met een pigmentvlek als gevolg.   

Goedaardige pigmentvlekken

De meeste pigmentvlekken hebben geen negatieve invloed op onze gezondheid. Zo zijn moedervlekken, geboortevlekken en sproeten doodnormaal. Eens de vlekjes verschijnen, behouden ze meestal dezelfde vorm en kleur. Wanneer een pigmentvlek toch verandert, kan dit wijzen op een vorm van huidkanker. 

Kwaadaardige pigmentvlekken

Naast de goedaardige vlekjes bestaat er ook het maligne melanoom. Deze vlekken zijn een ernstige vorm van huidkanker die in een vroeg stadium gemakkelijk behandeld kunnen worden. In een later stadium kan de kwaadaardige vlek echter uitzaaien naar andere organen.

Een maligne melanoom kan je herkennen door middel van de ABCD-regel. 

• Asymmetrie: een gewone pigmentvlek is meestal symmetrisch. Kwaadaardige vlekken zijn eerder onregelmatig van vorm. 
• Boord: een gewone pigmentvlek is meestal glad en rond of ovaal. Maligne melanoom valt ook te herkennen aan zijn onregelmatige randen. 
• Colour (kleur): een kwaadaardige vlek vertoont meestal verschillende kleurschakeringen met verschillende kleuren bruin tot zelfs zwart. 
• Diameter: Een vlekje met een diameter tot 6 millimeter is meestal onschuldig. Een grotere vlek is een reden om op te letten.  

Als je veel moedervlekken hebt, kan het nuttig zijn om deze in het oog te houden. Wanneer je veranderingen ziet die je in de ABCD-regel herkent, raadpleeg je voor alle zekerheid het best een arts. 

Hoe ontstaan pigmentvlekken? 

Sommige pigmentvlekken ontstaan bij de geboorte, maar dit is slechts een klein gedeelte. De meeste vlekken ontstaan pas na verloop van tijd en kunnen het gevolg zijn van verschillende factoren.

De zon

Het pigment melanine beschermt ons tegen de Uv-straling van de zon en zorgt er ook voor dat onze huid bruin kleurt wanneer we in de zon komen. Bij een teveel aan Uv-licht kan de huid soms te veel melanine aanmaken die zich op een plaats verzamelt. 

Ouderdom

Naarmate het lichaam ouder wordt, ontstaan er ouderdoms- of levervlekken die men meestal kan terugvinden op de rug van de hand en het gezicht. Wanneer de huid veroudert, neemt het aantal melanocyten af, terwijl de resterende melanocyten groter worden en zich minder verplaatsen.  

Tijdens de zwangerschap 

Ook tijdens de zwangerschap kan er het zogenaamde zwangerschapsmasker ontstaan. De verandering van de hormonen kan ervoor zorgen dat er in de nek of in het gezicht donkerdere vlekken ontstaan. Bij vrouwen met een lichtere huid zullen de vlekken donkerder zijn dan de normale huid terwijl de vlekken eerder lichter zullen zijn bij vrouwen met een donkerdere huid.