Roken en hartaandoeningen
Roken verhoogt aanzienlijk je kans op verschillende hartaandoeningen zoals hartinfarcten en beroertes. Volgens de Belgische Cardiologische Liga zijn bijna 30% van alle hartinfarcten te wijten aan roken. Ongeveer 19 000 mensen per jaar sterven in België aan de gevolgen van roken, een kwart hiervan door hart- en vaataandoeningen. Door te roken beschadig je niet alleen je eigen gezondheid, maar ook die van iedereen rondom je. Je kan dus beter stoppen met roken. Binnen de twee jaar daalt je risico op een infarct of hartaanval al met 50%. Hartaandoeningen komen 70% meer voor bij rokers dan bij niet-rokers en rokers hebben driemaal zoveel kans op een hartinfarct of beroerte als een niet-roker.
Verschillende risicofactoren vergroten trouwens je kans op hart- en vaatziekten. Risicofactoren kunnen zowel onveranderlijk zijn zoals erfelijkheid, geslacht en leeftijd, als veranderlijk zoals roken, verhoogde cholesterol en zwaarlijvigheid. Mannen, ouderen en rokers hebben een verhoogd risico. Door te roken versterk je zelfs het effect van andere risicofactoren.
Koolstofmonoxide is een giftige stof die in tabaksrook zit.
Deze stof neemt de plaats van zuurstof in. Hierdoor wordt er te weinig zuurstof doorheen het lichaam getransporteerd. Het koolstofmonoxidegehalte in je bloed is acht uur na je laatste sigaret nog maar met 50% gedaald. Nicotine zorgt er dan weer voor dat je bloeddruk en hartritme gaan stijgen. Rokers leiden dus aan een hoge bloeddruk en hebben vaak te weinig zuurstof. Teer is ook zeer schadelijk. Deze kleverige en plakkerige bruinzwarte stof zit in de tabaksrook en bevat verschillende kankerverwekkende stoffen. Het hecht zich aan de luchtwegen en longen vast, waar het dikwijls kanker veroorzaakt. Aan tabak worden soms additieven toegevoegd om de rook een aangename smaak te geven of om de rook minder zichtbaar te maken. Allemaal dingen die absoluut niet goed zijn voor je lichaam. Roken heeft niet alleen effect op je gezondheid, maar ook op je uiterlijk. Je tanden, nagels en vingers verkleuren. Je huid ziet er grauw en vaal uit en je krijgt veel rimpels.
Het dus niet onlogisch dat rokers een verhoogd risico op hart- en vaatziekten hebben. Roken beschadigt de bloedvaten en zorgt voor een verhoogde vetafzetting. Rokers hebben hierdoor een verhoogde kans op bloedklonters. Door de vetafzetting worden de bloedvaten zo nauw dat uiteindelijk niet genoeg voldoende zuurstofrijk bloed bij het hart geraakt. Dit kan een pijnlijk gevoel in de borstkast, ook wel angina genoemd, veroorzaken. Als een bloedklonter in een reeds vernauwd bloedvat terecht komt, resulteert dit in een hartaanval of hartinfarct. Dit kan ook in de hersenen gebeuren, dan heet het een herseninfarct. De slagaders in je benen kunnen verstopt raken door vetafzetting. Rokers hebben vaak pijn in hun benen tijdens het wandelen door het zuurstoftekort.
Ook passief roken kan hart- en vaatziekten veroorzaken.
Het risico van niet-rokers die passief roken ligt 25% hoger dan niet-rokers die niet passief roken. Kinderen zijn bijzonder kwetsbaar aangezien hun immuunsysteem nog niet optimaal werkt. Ze zijn vatbaar voor verschillende infecties: bronchitis en oorontstekingen. Een kind kan per ongeluk brandwonden oplopen van een brandende sigaret of aansteker. Het is niet voldoende om de ramen van de wagen open te doen of om de afzuigkap aan te zetten als je rookt. De giftige stoffen blijven gewoon in de lucht hangen. Als je toch wilt roken doe je dat het beste buiten. Op verschillende plaatsen in België geldt er wel een rookverbod. Je mag niet meer roken in de horeca en in openbare gebouwen.
Het is belangrijk om te beseffen dat tabak, in welke vorm dan ook, bv. een pijp, pruimtabak of waterpijp, schadelijk is. Menthol sigaretten lijken misschien beter, maar dat zijn ze helemaal niet. Door de toevoeging van menthol smaakt de rook lekkerder en inhaleer je dieper. Dat is natuurlijk niet goed voor je gezondheid. Roltabak is ook zeer ongezond. Het lijkt misschien een natuurlijk product, maar dat is het niet. Eén gerolde sigaret komt overeen met verschillende klassieke sigaretten. Door het bereidingsproces van de tabak bevat een gerolde sigaret meer kankerverwekkende deeltjes. Een waterpijp roken is ook schadelijk. Het is niet zo dat de rook door het water wordt gefilterd.
Het is trouwens nooit te laat om te stoppen met roken.
Ongeacht je leeftijd, hoelang en hoeveel je rookt, door te stoppen verlaag je verschillende gezondheidsrisico’s. Binnen enkele dagen zal je merken dat je bloeddruk en hartslag terug normaal worden, je nicotine- en koolstofmonoxidewaarden verminderen en je zuurstofwaarden worden terug normaal. Na enkele weken verbetert je bloedcirculatie. Na een jaar vermindert je risico op een hartziekte met de helft en na vijf jaar daalt ook je risico op mond-, slokdarm- en blaaskanker en een beroerte. Na 15 jaar heb je evenveel risico op een hartziekte als iemand de niet rookt. Als je een operatie moet ondergaan, al dan niet ten gevolge van roken, moet je proberen om ten minste een week voor de operatie te stoppen. Dokters raden zelfs acht weken aan. Hierdoor verlaag je de kans op ernstige complicaties.