Vitamine D
Je hoort steeds meer over het belang van vitamine D maar wat doet vitamine D eigenlijk voor ons lichaam?
- Het zorgt voor de vorming en het behoud van botten, tanden, en gezonde spieren.
- Het zorgt er mede voor dat ons immuunsysteem normaal werkt.
- Het helpt bij de opname van calcium en fosfor (twee belangrijke voedingsstoffen) via de darmen.
- Het draagt ten slotte bij tot een gezonde celdeling.
Vitamine D blijkt dus een grote bijdrage te leveren aan een goede werking van het lichaam.
Zonnevitamine D
Vitamine D is een vitamine die door ons lichaam aangemaakt wordt met behulp van zonlicht. Men noemt het daarom ook weleens de “zonnevitamine”. We kunnen deze vitamine onvoldoende uit voedsel halen. Er bevindt zich namelijk slechts een kleine hoeveelheid vitamine D in vette vis, eieren, boter en lever. We zullen het dus met de zon moeten doen, en eventueel een extra vitamine D-supplement innemen.
Te weinig vitamine D
De invloed van zonlicht op het lichaam volstaat dikwijls niet om een optimale hoeveelheid vitamine D op te nemen. Zelfs al wonen we niet in een zeer noordelijk gelegen land als Noorwegen, België heeft helaas ook niet zoveel zonuren. En als de zon er is, moeten we ons goed beschermen met zonnecrèmes. Helaas voorkomt dit ook de aanmaak van vitamine D. Een tekort aan vitamine D komt dan ook vaak voor, zeker in de wintermaanden.
Vitamine D levert een grote bijdrage aan een goede werking van het lichaam
Daarnaast zijn er nog een aantal groepen die meer risico op een tekort aan vitamine D lopen:
- Ouderen
- Kinderen vanaf de geboorte tot en met de leeftijd van 6 jaar (dagelijks 400 IE toedienen!)
- Mensen met een donkere huid (verminderde lichaamseigen productie van de vitamine)
- Bepaalde medische condities (osteoporose, obesitas, een nier- of spijsverteringsziekte, malabsorptie van vet, in geval van behandeling met glucocorticoïden, anti-epileptica en hiv-geneesmiddelen).
Symptomen van een tekort aan vitamine D
Als je veel binnen zit en dus niet veel zonlicht ziet, vegetarisch bent of een allergie voor melk hebt, kan het zijn dan je te weinig vitamine D gaat opnemen. De kans is dan groot dat je één van de volgende symptomen gaat vertonen.
- Bloedend tandvlees
- Fragiele botten
- Energieverlies
- Hyperventilatie
- Minder spierkracht
- Verkramping van de spieren
- Angstaanvallen
- Lusteloosheid en vermoeidheid
- Spierpijn en gewrichten
- Problemen aan het hart: dit kan enkel als je een langdurig tekort aan vitamine D hebt
Is vitamine d tekort gevaarlijk
Wanneer je een tekort hebt aan vitamine D is, kan je dus aan een aantal vervelende symptomen krijgen. Het is dus wel belangrijk dat mensen een vitamine D-tekort aanvullen. Omdat dit zo belangrijk is, vraag je je waarschijnlijk af of het gevaarlijk is om een tekort aan vitamine D te hebben. Een klein tekort zorgt voor milde klachten maar uiteraard kan het bij grote tekorten voor ernstige klachten zorgen. Het is daarom wel belangrijk om je vitamine D-peil in de gaten te houden.
Is teveel vitamine D schadelijk
Een teveel aan vitamine D komt niet zoveel voor. Wanneer je extreem hoge dosissen vitamine D neemt gedurende een lange periode, kan het wel zijn dat je een overschot gaat krijgen. Dit gebeurt echter zeer zelden. Een teveel aan vitamine D kan wel schadelijk zijn en zorgt voor symptomen zoals: vermoeidheid, misselijkheid, geheugenproblemen, overgeven en verwarde spraak. Bovendien kan een teveel aan vitamine D er ook voor zorgen dat je lichaam te veel vitamine D opneemt. Dit zorgt voor symptomen zoals: overgeven, misselijkheid, buikpijn, vermoeidheid, duizeligheid, verwardheid, overmatige dorst en een overmatige aandrang om te urineren. Daarom is het belangrijk dat je bij supplementen ervoor zorgt dat ze van goede kwaliteit zijn en je de gebruiksaanwijzing strikt opvolgt.
Vitamine d spierpijn
Een tekort aan vitamine D kan je spierkracht aantasten. Bovendien kan je ook last krijgen van spierpijn, spierkrampen en spiertrillingen. Omdat een vitamine D-tekort ook je energiepeil kan beïnvloeden, voel je je ook lusteloos wat zeker niet bevorderend werkt voor je spierkracht.
Vitamine D immuniteit
Vitamine D speelt een belangrijke rol in de weerstand. Wanneer vitamine D in de witte bloedcellen wordt omgezet naar de actieve vorm, zorgt dit voor een proces genaamd “cellulaire immuniteit”. Dit proces maakt bacteriën onschadelijk waardoor je minder snel ziek wordt.
Vitamine D bij zwangerschap
Tijdens de zwangerschap hebben vrouwen extra vitamine D nodig. Vitamine D bevordert de calciumabsorptie in de darm. Op deze manier ondersteunt vitamine D het behoud van het skelet en beïnvloedt het ook de celdeling van de organen. Bovendien kan vitamine D de zwangerschap positief beïnvloeden door bepaalde risico’s te verlagen. Daarom is het tijdens de zwangerschap zeer belangrijk om extra vitamine D in te nemen. Vooral wanneer je een vitamine D-arm dieet volgt, door bijvoorbeeld vegetarisch of veganistisch te zijn, moet je hier rekening mee houden.
Vitamine D voor ouderen
Wanneer je al wat ouder bent, kan je last krijgen van een verminderend afweersysteem, zwakkere spieren en botontkalking. Dit kan komen door een vitamine D-tekort. Je lichaam zal minder vitamine D opnemen en aanmaken waardoor een tekort bijna onvermijdelijk wordt. En dat terwijl vitamine D net extra belangrijk is voor senioren. Door de positieve invloed die vitamine D heeft op de opname van calcium en de opbouw van de botten is het eigenlijk onmisbaar voor mensen op leeftijd. Daarom is het voor ouderen zeer belangrijk om extra vitamine D op te nemen door voedingssupplementen in te nemen.
Vitamine D voor kinderen
Kinderen zitten midden in hun groeiperiode. Dit is een zeer belangrijke periode in hun leven en kan ook zeer gemakkelijk verstoord worden door externe factoren. Vitamine D werkt mee aan het ondersteunen van het skelet en bevordert de opname van calcium in de botten en de tanden. Dat maakt het vanzelfsprekend dat het een zeer belangrijke vitamine is tijdens de groei. Bovendien hebben veel kinderen een tekort aan vitamine D tijdens de wintermaanden. Het kan daarom aangewezen zijn om kinderen tot 6 jaar, extra vitamine D toe te dienen.
Vitamine D bij calcium
Zoals al een aantal keer gezegd is, bevordert vitamine D de opname van calcium in het lichaam. Hoe gebeurt dit nu? Wel, vitamine D stimuleert de calcium opname uit het voedsel als het in de darmen komt. Daarnaast ondersteunt het ook de calciumheropname in de nieren. Wanneer er een tekort is aan vitamine D, wordt de calciumopname in de darmen van 30-50% naar 15% verlaagd. Het is dus voor je calciumniveaus zeer belangrijk om genoeg vitamine D binnen te krijgen. Zo beperk je bot- en spierproblemen.
Waarom is vitamine D belangrijk voor de botten?
Vitamine D stimuleert de opname van calcium. Calcium is een mineraal dat essentieel is voor de opbouw en het onderhoud van de botten en het gebit. Wanneer je een tekort aan calcium hebt, kan je last krijgen van zwakkere botten. Vanaf een leeftijd van 50 jaar heb je bovendien een verhoogde kans op botontkalking.
Vitamine D in voedingssupplementen
Omdat een tekort aan vitamine D relatief frequent voorkomt, zijn er voedingssupplementen ontwikkeld die het tekort aanpakken. Deze zijn in de apotheek beschikbaar in oa olievorm (druppels en ampullen), caplets, en smelttabletten. Ze worden best op regelmatige basis ingenomen. Het betreft vetoplosbare vitamine D. Dit wil ook zeggen dat de vitamine D door ons lichaam wordt opgenomen in het vetweefsel. Dit is echter niet zonder gevaren. Iemand die langdurig of grote hoeveelheden vitamine D heeft opgenomen via supplementen vertoont grote concentraties van deze vitamine in het vetweefsel. Wanneer men dan vlug vermagert, lost het vet op en komt de hoeveelheid vitamine D terecht in het lichaam van de persoon. Een te grote hoeveelheid vitamine D kan schadelijk en toxisch zijn! Het innemen van voedingssupplementen die voldoende vitamine D bevatten, mag dus niet ongecontroleerd gebeuren en men moet zich bewust zijn van de eventuele gevaren.
Je apotheker kan je inlichten over de dosis vitamine D die jij nodig hebt, gewoon hier even vragen.
