Voetverzorging
Dehydratatie van de voeten
Het wordt warmer weer, je maakt eens een uitstapje maar je schoenen knellen, voor je het weet krijg je een blaar of begint die eelt je te storen. Je kan verschillende problemen of moeilijkheden ondervinden aan je voeten. In wat volgt wordt er een overzicht gegeven van mogelijke kwaaltjes en ook wat je kan doen om het te voorkomen of te behandelen.
Voeten worden normaliter op natuurlijke wijze gehydrateerd. De opperlaag van de huid (hoornlaag) beschermt tegen ziekteverwekkers zoals schimmels en bacteriën. De beschermende functie kan echter verstoord worden door warmte of koude, overdreven lichamelijke hygiëne (lang baden), druk en wrijving. De oppervlakkige cellen van de huid verzwakken, er ontstaan barstjes, en er verdampt meer water. Je huid gaat om dit onevenwicht te herstellen meer cellen produceren maar de dode cellen worden niet sneller afgebroken, met een opeenstapeling van dode cellen als gevolg. De opperlaag raakt gedehydrateerd en is minder soepel. Omwille van de dikte van de opperlaag is er speciale verzorging nodig. Deze is beschikbaar in de vorm van crèmes met als werkzame bestanddelen ureum en panthenol. Ureum houdt water vast en gaat zo huiduitdroging tegen. Het bevordert ook de verwijdering van dode huidcellen (werkt ook keratolytisch: opperhuid losmakend/loswekend). Panthenol zorgt voor behoud van de verkregen hydratatie.
Eelt
Eelt ontstaat na een herhaalde blootstelling aan druk en wrijving op de huid. Bijvoorbeeld als je hoge hakken of slechts passende schoenen draagt kan er een hoge druk op bepaalde plekken komen te staan. Ook wanneer je overmatig gewicht meedraagt. Soms merk je er niets van, maar het kan ook gepaard gaan met pijn. Het kan ook schadelijk zijn voor de onderliggende weefsels als de eelt langer aanhoudt.
Er zijn verschillende producten om eelt aan te pakken, zoals crèmes, vijlen, speciale sokken, mousse en voetzoolkussentjes. Deze bevatten bestanddelen die ervoor zorgen dat de eelt en dode huidcellen los komen. Anderzijds herstelt het ook de huid aan de hand van hydraterende bestanddelen. Met een vijl kan je bijvoorbeeld de eeltlaag afschrapen. Voetzoolkussentjes zorgen ervoor dat de druk op je voeten evenwichtiger verdeeld wordt. Ze zorgen ook voor een onmiddellijke verlichting van de pijn. Voor eeltknobbels kan je beroep doen op pleisters om op de knobbel te kleven, dit verlicht eveneens de pijn.
Kloven
Kloven kunnen ontstaan als gevolg van eelt in combinatie met een droge huid. Oorzaken zijn onder andere overgewicht, bepaalde schoenen (slecht passende schoenen, slippers, hakken) en een staand beroep. Niet enkel brengt het ongemak met zich mee, het is ook esthetisch vaak ongewenst en kan heel pijnlijk zijn. Om kloven aan te pakken zijn er crèmes ontwikkeld.
Deze vullen de kloof op en vermijden dat ze weer open gaat. Ze hydrateren de huid net zoals eeltcrèmes en zorgen ervoor dat de opeenstapeling van dode huidcellen afneemt.
Likdoorns
Een likdoorn ontstaat als resultaat van regelmatige druk op eenzelfde plaats. Het ziet eruit als een verdikking van de huid. Binnenin deze verdikking zit een kern van opeengepakte dode huidcellen. Ze kan bedekt zijn met eelt (harde likdoorn, op of tussen de tenen en voetzool) of week zijn en er wit uitzien (zachte likdoorn, tussen de tenen). Omdat likdoorns vaak pijnlijk zijn worden ze best behandeld. Je kan zogenaamde spreiders gebruiken. Doordat je tenen verder uit elkaar staan is er minder wrijving en wordt de druk verdeeld. Er zijn ook pleisters met een opening in het midden die je over de likdoorn kan plaatsen. Zo wordt de druk op de pijnlijke zone verlicht.
Zweetvoeten
Zweten doe je over je hele lichaam, dus je voeten zweten (transpireren) ook. Je voeten transpireren echter voortdurend, in tegenstelling tot de rest van je lichaam dat enkel transpireert bij warmte. Wanneer je schoenen aan hebt zijn je voeten (en zweetklieren) volledig afgesloten waardoor er een warme en vochtige omgeving ontstaat. Dit is de omgeving waar bacteriën zich thuis voelen. Het zijn trouwens die bacteriën in het zweet die voor de zweetgeur zorgen.
Er zijn producten op de markt die de groei van bacteriën beperken en tevens verzorgend zijn voor de huid. Je kan deze terugvinden in sprayvorm.
Blaren
Blaren ontstaan waar de huid wrijft over hardere oppervlakken (zoals je schoen) of bij langdurige wrijving. Als gevolg komt de oppervlaktelaag los en ontstaat er een blaar die vocht bevat. Er is een gamma blarenpleisters voorhanden in verschillende maten. Zo heb je er speciaal voor de hiel of een kleinere variant voor de tenen. Ze zijn gevormd om zo optimaal mogelijk de vorm van de desbetreffende zone aan te nemen. Ze bieden onmiddellijke verlichting en bevorderen het helingsproces.
Pijn
Bij bovenstaande specifieke aandoeningen kan er ook pijn optreden. Wat je dan kan doen werd telkens vermeld. Ook in andere gevallen kan je pijn ervaren, bijvoorbeeld als je lang moet wandelen of wanneer je een wonde aan de voet hebt.
Voor andere gevallen van pijn kan je beroep doen op gelkussentjes voor in de schoenen. Deze voetkussentjes die je vooraan in je schoen legt (vooral bij hakkenschoenen) verzachten de druk op je voet en absorberen de schokken op de bal van de voet. Zo kan je pijn en een brandend gevoel vermijden als je langdurig recht moet staan.
Er zijn ook speciale verbanden in tubeformaat die je over je teen kan plaatsen. Ook de eerder besproken tenenspreider (zie Likdoorn) kan een goed hulpmiddel zijn in geval van pijn.
Wratten
Deze kleine knobbeltjes op de huid worden veroorzaakt door het papillomavirus. Ze komen zowel op voeten als handen voor. Ze zijn esthetisch ongewenst, besmettelijk en kunnen terugkomen. Daarom is een geschikte behandeling aangewezen. Vroeger ging je met wratten naar de huidspecialist om ze te laten bevriezen. Nu kan je dit met een klein apparaatje thuis zelf doen.
Voetknobbel (hallux valgus)
Een hallux valgus is een bult die ontstaat aan de binnenzijkant van de voet doordat het middenvoetsbeentje afwijkt naar de rand van je voet. Deze afwijking creëert een bult aan de teenbasis. Je teen gaat bijgevolg ook krom staan en je voetrug zakt door. Dit is pijnlijk en kan ook met ontsteking gepaard gaan. De oorzaak van deze afwijking kan te wijten zijn aan het geslacht (vrouw), artritis, de vorm van de voet, nauwe schoenen of hoge hakken en tenslotte ook als je er familiale aanleg voor hebt.
Je kan de hallux valgus op verschillende manieren aanpakken, zowel op meer als minder ingrijpende manieren. Je kan orthesen gebruiken (om je teen recht te zetten of de voetrug te verhogen). Er worden specifieke verbanden en pleisters gemaakt die je op de knobbel aan kan brengen om overmatige wrijving te vermijden. Er zijn eveneens orthopedische zolen beschikbaar. Een ingrijpendere onderneming is een operatie. Je kan ook symptomatisch de pijn verzachten met pijnstillers of ontstekingsremmers.
Schimmel
Je kan zowel voet-als nagelschimmel oplopen. Dit kan voorkomen worden door een goede voethygiëne en er zijn verschillende opties om schimmelinfecties te behandelen. Een uitgebreidere beschrijving van voetschimmel en wat je kan doen kan je in ons thema over voetschimmel vinden.