Wat is een allergie en hoe kan je het voorkomen?

De zon komt stilaan weer terug en jij bent alweer aan het vrezen voor de symptomen van hooikoorts? Ben je allergisch aan mijten, lactose, gluten of andere producten of voedingsmiddelen? Hoe kan je dit jaar allergieën voorkomen en de vervelende symptomen, zoals rode ogen, ogen die prikken of tranen, huidirritatie of darmproblemen, vermijden? In dit artikel vind je ook uitleg over allergieën.

Wat is een allergie?

Een allergie is een overdreven reactie van het lichaam op een stof (allergeen genoemd) die normaal gezien onschadelijk is. Het woord „allergie” komt van het Grieks en betekent abnormale, vreemde, overdreven reactie. Normaal vecht het immuunsysteem enkel tegen microben (bacteriën, virussen, enz.).

Maar bij personen met een allergie verdedigt het immuunsysteem zich tegen stoffen die men inademt, eet of mee in contact mee komt met de huid, terwijl dit geen pathogenen zijn. Het lichaam produceert dus antilichamen die speciaal ontwikkeld werden om tegen de allergeen in kwestie te kunnen strijden. Deze antilichamen dragen de naam immunoglobuline type E (IgE).

Een allergie kan gerelateerd zijn aan het aanraken van de betreffende stof of door het inslikken hiervan. Ze verschijnt in 2 fasen:

1.      Sensibilisatiefase

Dat is het eerste contact tussen het allergeen en het organisme. Dit veroorzaakt geen allergische symptomen, maar de cellen van het immuunsysteem onthouden de stof wel.

2.      De allergische reactie

De cellen van het immuunsysteem zien het allergeen verkeerdelijk aan als een pathogeen element en reageren bij het tweede contact dus ook zoals ze zouden reageren op een microbe of een schadelijke stof.

Bij personen met een allergie verdedigt het immuunsysteem zich tegen stoffen die men inademt, eet of mee in contact mee komt met de huid, terwijl dit geen pathogenen zijn.

Wat zijn de verschillende soorten allergieën?

Allergieën kunnen onderverdeeld worden op basis van de vorm van de allergie of van het type allergeen. Het kan huidreacties veroorzaken (plaques), ademhalingsproblemen (astma) of maagklachten (diarree, braken, pijn, enz.).

De verschillende soorten allergieën zijn.

• Astma
• Eczema, ook atopische dermatitis genoemd
• Hooikoorts (allergische rhinitis)
• Conjunctivitis
• Netelroos
• Allergie voor medicatie
• Voedselallergie

Tussen de meest frequente allergieën vinden we:

• Pollen, die hooikoorts veroorzaken
• Mijten
• Dieren
• Insectensteken of gif (wespen, bijen)
• Schimmels (vocht)
• Vervuiling
• Latex en chemische producten
• Voeding: lactose, gluten, eieren, vis, schaaldieren, soja, bepaald fruit of gedroogde vruchten, enz.
• Medicatie (penicilline, verdovende middelen, enz)
• Vaccins
• Planten
• Bepaalde chemische elementen zoals nikkel bijvoorbeeld
• De zon

Wat zijn de reacties op een allergie?

De reacties zijn verschillend al naargelang de vorm van de allergie en het type allergeen. Dit kan effect hebben op de ademhaling, de huid, de spijsvertering, enz. De reacties op een allergie kunnen mild, matig of zwaar zijn.

Milde reacties:

• Rhinitis (verstopte neus, ontsteking van het neusslijmvlies, loopneus, enz.)
• Conjunctivitis (rode ogen, prikkende ogen, ogen die tranen, enz.)
• Eczeem, plaques, roodheid, zwelling of jeuk (netelroos) op de huid

Matige reacties

• Astma
• Ademhalingsmoeilijkheden
• Droge hoest
• Chronische bronchitis
• Algemene jeuk

Zware reacties:

• Ernstige reactie zoals oedeem van Quincke (zwelling ter hoogte van de luchtwegen)
• Anafylactische shock: een shockreactie die samengaat met een lage bloeddruk en uiteindelijk met flauwvallen. Er is dus een risico op overlijden.

Wat zijn de oorzaken van een allergie?

De oorzaken kunnen divers zijn en, het merendeel van de tijd, gerelateerd aan een geheel van factoren. Dit kan bijvoorbeeld door blootstelling aan bepaalde chemische stoffen of een omgeving die vochtig of vervuild is. Het aantal gevallen van allergieën is dus in opmars door de evolutie van de levensstijl van de geïndustrialiseerde samenlevingen. Het is ook zo dat te steriele omgevingen ook bevorderlijk zijn voor het optreden hiervan. Als laatste is er ook een genetische factor die niet te negeren valt: mensen waarvan de ouders allergisch zijn hebben meer risico om zelf ook een allergie te ontwikkelen.

Hoe kan je een allergie voorkomen?

Om allergieën te voorkomen, is het belangrijk om de oorzaak er van te vermijden: dus de stof, het dier of de voedingsmiddel.  Om dit te doen, volg je deze tips:

• Vermijd, uiteraard, de voedingsmiddelen waar je allergisch voor bent:
• Als je een koemelkallergie hebt, vervang dit dan door plantaardige melk.
• Als je een lactose-intolerantie hebt, geef de voorkeur aan producten zonder lactose

NB: in geval van een lactose intoleranrtie bij je kind kan je lactase gebruiken, melk zonder lactose, of samen met de pediater bekijken of er een vervangmelk toegepast kan worden.

• Vervang dierlijke vetten die lactose bevatten door plantaardige vetten
• Nuttig producten zonder gluten
• Verlucht regelmatig je huis 
• Maak je bed niet onmiddellijk op nadat je opgestaan bent: geef het de tijd om te luchten. Zo wordt vochtigheid alsook de proliferatie van mijten vermeden.
• Als het buiten vriest kan je hiervan profiteren door je donsdeken te verluchten, om zo de mijten te doden.
• Draag handschoenen zonder latex
• Gebruik hypoallergene cosmeticaproducten (verzorgingsproducten, make-up, enz.)
• Lees ons advies over hooikoorts (neem tijdig je medicatie)
• In geval van een zonneallergie, moet je er goed op letten dat je je huid beschermt met een zonnecrème met een hoge factor. Je kan ook voedingssupplementen nemen om je bescherming van de huid voor de zon te versterken.

PS Wist je dat er tegenwoordig ook voedingssupplementen bestaan die kunnen helpen om lactose-intolerantie te verminderen?

Wat te doen in geval van een allergie?

Er bestaan uiteraard antihistaminica, maar het is altijd beter om een arts te raadplegen en raad te vragen aan je apotheker. Daarnaast is het ook mogelijk om een desensibilisatie behandeling te volgen als de allergie werkelijk ziekmakend is. De desensibilisatie laat het toe om de intensiteit van de allergische reactie te verminderen. Opnieuw, het is beter om deze mogelijkheid met de behandelende arts te bespreken, deze zal je dan doorsturen naar een allergoloog.

Allergie of intolerantie?

De symptomen van een allergie zijn vaak gelijkend op deze van een intolerantie, hoewel de symptomen van een allergie vaak erger kunnen zijn. Deze twee aandoeningen worden dus vaak met elkaar verward. Het verschil tussen een allergie en een intolerantie is echter heel simpel: in geval van een allergie komt het immuunsysteem tussen, wat dus niet het geval is bij een intolerantie.

In feite is het zo dat, in geval van een allergie, specifieke antilichamen aangemaakt worden en chemische stoffen vrijlaten die dan weer verantwoordelijk zijn voor de symptomen. Deze symptomen kunnen ernstig zijn. In feite wordt men in de loop van de jaren allergisch. Men kan zelfs allergisch worden voor een voedingsmiddel nadat men het jaren heeft kunnen eten zonder problemen.

Intolerantie is geen reactie van het immuunsysteem maar eerder een probleem wat de enzymen aangaat. De chemische stoffen kunnen onvolwaardig, onbestaande, onvoldoende of inactief zijn. Een intolerantie heeft vaak betrekking op voedingsstoffen die, bijvoorbeeld, lactose, gluten, fructose of histamine bevatten. De symptomen van een intolerantie zijn minder erg dan deze van een allergie.

PS Wist je dat er tegenwoordig ook voedingssupplementen bestaan die kunnen helpen om lactose-intolerantie te verminderen?

In geval van een intolerantie zijn de symptomen over het algemeen:

• verteringsproblemen: maagpijnen, misselijkheid, flatulentie, diarree
• vermoeidheid
• irritatie
• hoofdpijn
• huiduitslag
• Enz.

Als je nog vragen hebt, of als je raad wenst, twijfel dan niet om contact op te nemen met onze Viata apotheker.