Wat is acne en hoe ontstaat het?
Wat is acne?
Acne is één van de meest voorkomende huidaandoeningen en vormt de eerste reden van consultatie bij een dermatoloog. Deze huidaandoening is vooral bekend onder de naam ‘jeugdpuistjes’, ook wel acne vulgaris genaamd. Deze vorm van acne komt voor bij jongeren tussen 12 en 25 jaar. Een andere vorm is de acne conglobata, veroorzaakt door erg ontstoken talgklieren waardoor er dikke en pijnlijke bultjes ontstaan. Verder is er nog de acne tarda, die vrouwen tussen 30 en 40 jaar treft, en de acne neonatorum bij zuigelingen.
Acne is een multifactoriële aandoening die primair veroorzaakt wordt door een obstructie van de talgfollikel die het gevolg is van overmatige hoeveelheden sebum (talg). Deze obstructie leidt op haar beurt tot de vorming van kleine ontstekingsletsels, de zogenaamde mee-eters of comedonen. In onze talgklieren zitten tal van bacteriën. Deze bacteriën kunnen zich vermenigvuldigen waardoor het afvoerkanaaltje van de talgfollikel ontstoken raakt en er acne ontstaat. Bepaalde lichaamsdelen hebben meerdere talgklieren waardoor er meer acne voorkomt op deze plaatsen, zoals op de bovenrug en op het voorhoofd.
Knijp de puistjes ook zeker niet uit! Hierdoor komen er opnieuw bacteriën in het talg waardoor de kans op infectie vergroot.
Oorzaken van acne
Acne kan zowel door interne als externe factoren veroorzaakt worden. Voorbeelden van externe factoren zijn: cosmetica, medicatie, oliehoudende producten, wrijving… Deze factoren liggen voornamelijk aan de basis van acne medicamenteus of gelegenheidsacne. Interne oorzaken zijn stress, erfelijkheid, ziekte en hormonen. Tijdens de puberteit is het testosterongehalte de grote boosdoener. Testosteron wordt door de talgklier omgezet in een stof die de aanmaak van talg stimuleert. Bijgevolg stijgt de hoeveelheid testosteron bij pubers en neemt de talgproductie toe, waardoor de ‘jeugdpuistjes’ ontstaan. Bij de acne tarda is de oorzaak meestal hormonaal van aard. Daarnaast moet je opletten bij een vette huid: een vette huid werkt niet altijd acne bevorderend. Sommige personen met een vette huid hebben enkel last van een glimmende huid. Dat wordt veroorzaakt door een toename van de testosteronaanmaak waardoor de talgklieren gestimuleerd worden. Naast een glimmende huid, kan dat ook leiden tot zichtbare poriën door overmatige sebumproductie en oxidatie van het sebum (= zwarte puntjes).
Ook zijn er enkele factoren die acne erger kunnen maken, zoals overmatig zweten, vaak aan de huid wrijven, een warme omgeving met een hoge luchtvochtigheidsgraad. Verder is de invloed van een aantal andere factoren nog onbekend. Zo weet men niet of een slechte lichaamshygiëne en een ongezond voedingspatroon in verband kan gebracht worden met acne.
Hoe behandel je acne?
Bij een huidaandoening zoals acne is er een specifieke huidverzorging nodig om je huid opnieuw te herstellen. Knijp de puistjes ook zeker niet uit! Hierdoor komen er opnieuw bacteriën in het talg waardoor de kans op infectie vergroot. De behandelingen variëren naargelang de ernst van de acne. Er zijn verschillende bedrijven die diverse vergelijkbare en uiteenlopende gamma’s op de markt gebracht hebben om deze huidaandoening te behandelen.
Een acnebehandeling begint bij een goede reiniging van de huid. Reinigingsproducten voor de huid zijn beschikbaar in verschillende texturen: reinigende gels, mousses, micellair water,… Bovendien is een dagelijkse verzorging erg belangrijk: hiervoor bestaan allerlei crèmes voor elk huidtype en voor hele zones. Wanneer je uitsluitend de puistjes behandelt, gebruik je best olievrije producten die geen alcohol bevatten, noch kleurstoffen, noch parabenen. Naast deze maatregelen wat betreft de reiniging kan men ook een onderscheid maken tussen matige en ernstige acne. In deze gevallen start men vaak een behandeling met medicatie. Bij matige acne gaat het over medicijnen op voorschrift die bijvoorbeeld antibiotica, benzoylperoxide, hormonen, zink en retinoïden bevatten. Bij ernstige acne start men vaak een behandeling met topische of orale retinoïden. Ondanks hun zeer efficiënte werking, gaat hun gebruik echter gepaard met enkele bijwerkingen zoals extreme uitdroging van huid en slijmvliezen (lippen, ogen, neus,…) en gevoeligheid voor de zon. Verder kunnen meisjes en vrouwen baat hebben bij een overschakeling naar andere anticonceptiva. In uiterst hardnekkige gevallen kan men een beroep doen op dermabrasie of chemische peeling.
Natuurlijk bestaan er ook enkele algemene adviezen bij acne. Zo is het erg belangrijk dat je huid voldoende rust krijgt. Wanneer je last hebt van acne, draag je best geen make-up. Als je echt niet zonder kan, kies je best voor niet-comedogene make-up. Daarnaast kan je zowel zonlicht als de zonnebank beter vermijden. Beide verergeren acne wanneer de huid niet goed beschermd is. Vandaar dat het aangeraden is om je huid altijd te beschermen met een zonnecrème voor een acnegevoelige huid.
