Het zika-virus is een virus dat wordt overgedragen door muggenbeten van de geïnfecteerde Aedes mug. Het virus werd voor het eerst ontdekt in 1947 bij bloedstalen van een aap in het Zika-oerwoud in Uganda, vandaar de naam zika-virus. Ongeveer vier dagen (varieert tussen de 3 -12 dagen) na de prik van de geïnfecteerde mug vertoont men de eerste klachten en verschijnselen.
De meest voorkomende symptomen van het zika-virus zijn koorts, huiduitslag, gewrichtspijn en rode ogen. Minder voorkomende symptomen zijn hoofdpijn, diarree en buikpijn. De ziekte verloopt zeer mild en gaat vanzelf voorbij. Na een week zijn de klachten vaak weer verdwenen. Een ernstig verloop dat resulteert in een ziekenhuisopname is ongewoon. Voor zwangere vrouwen zou dit virus schadelijker zijn. Het kan voornamelijk microcefalie veroorzaken bij de foetus waardoor baby's geboren worden met een zeer kleine schedel wat op latere leeftijd dan weer tot hersenschade kan leiden.
Vooral in Brazilië treedt deze aandoening op: het land ziet een sterk verband met de meer dan 4000 baby's die er de laatste vier maanden geboren zijn met een te klein hoofdje, 462 van deze verdachte gevallen zijn reeds bevestigd verband te hebben met het zika-virus. Hier werd naast een te kleine schedel ook het virus zelf teruggevonden in het vruchtwater van de besmette moeder en in alle weefsels van het pasgeboren kind. Het virus kan dus overgedragen worden via het bloed, maar is ook aangetroffen in menselijk sperma. Er is melding gemaakt van twee besmette vrouwen die niet naar de getroffen gebieden gereisd zijn maar waarvan de partners wel in Latijns-Amerika zijn geweest. Deze gevallen wijzen op een waarschijnlijkheid dat het virus seksueel overdraagbaar is.
Uitbraken van zika hebben zich voorgedaan in Afrika, Zuid-Oost Azië, de Pacifische eilanden en Zuid-Amerika, waaronder Suriname en Midden-Amerika. Vooral in Brazilië woekert het virus, hier zouden al meer dan 1,5 miljoen zika-besmettingen geregistreerd zijn. De Wereldgezondheidsorganisatie verwacht een 'explosieve pandemie' in Latijns-Amerika met 3 tot 4 miljoen besmettingen dit jaar. Verspreiding van het virus binnen Europa is zeer onwaarschijnlijk omdat Aedes-muggen hier door het klimaat niet of nauwelijks voorkomen. In Europa werden wel een aantal gevallen van besmette personen gemeld en dit bij reizigers die de getroffen gebieden bezochten.
Half februari werd de claim ingevoerd dat niet het virus maar de pesticiden, gebruikt om de mug te bestrijden, aan de oorzaak zouden liggen van duizenden gevallen van microcefalie. Deze uitspraak blijkt nu afkomstig te zijn van een groep artsen met een twijfelachtige reputatie die reeds eerder uitspraken gedaan hebben die achteraf onjuist bleken te zijn.
Behandeling
Momenteel is er nog geen vaccin beschikbaar om besmetting te voorkomen en er zijn geen medicijnen om een zika-infectie te behandelen. Ter verlichting van de klachten zorgt men best voor voldoende rust en drinkt men voldoende om zo uitdroging te voorkomen. Hiernaast kan men paracetamol innemen ter verlichting van koorts en pijn.
In Brazilië worden ook pesticiden en genetisch gemodificeerde muggen ingezet om het virus te bestrijden. Hiernaast is men bezig een machine met gammastralen te ontwikkelen die mannetjesmuggen door middel van straling steriliseert. Deze onvruchtbare zwerm moet vervolgens in het zikagebied voorkomen dat vrouwelijke muggen zich voortplanten. Of deze methode 100% effectief is, zal nog moeten blijken.
Hiernaast worden militairen ingezet om huishoudens in te lichten en muggen te bestrijden. Ze moeten de bevolking ook vooral bewust maken van het feit dat de larven van de muggen heel goed kunnen gedijen in stilstaand water. Men moet zich dus bewust zijn daar niet van te drinken.
De ontwikkeling van een vaccin gericht tegen het virus is ook in volle ontwikkeling. De eerste testen van het zikavaccin op muizen zouden veelbelovend zijn. Dit heeft een Amerikaans farmaceutisch bedrijf laten weten. De eerste tests op mensen plant het bedrijf nog voor het einde van het jaar. Reeds vijftien bedrijven zijn bezig met de ontwikkeling van een vaccin.
Preventie
Zwangere vrouwen of vrouwen met een zwangerschapswens reizen best niet naar de betreffende landen. Een overzicht van de getroffen landen vindt men op de website van het European Centre for disease prevention and control.
Gaat men toch naar gebieden waar het zika-virus voorkomt neem dan volgende maatregelen:
- Draag bedekkende kledij zoals lange mouwen en lange broek
- Smeer onbedekte huid goed in met een muggenwerend product dat DEET bevat. Deze producten zijn bewezen bescherming te bieden tegen de Aedes mug. Uw apotheker staat u bij met advies in de zoektocht naar een efficiënt product
- Slaap onder een muskietennet
Hoewel dus nog niet alles tot in detail geweten is over dit betreffende virus wordt er toch al met voldoende aandacht aan een behandeling gewerkt.
Wil je nog meer weten over het zika-virus? Neem dan zeker eens een kijkje bij onze blog.
