Toon alle thema's »

Wat weet jij over cholesterol?

Wat is cholesterol?

Het woord cholesterol wordt vaak onmiddellijk verbonden met de oorzaak van vele hart- en vaatziekten. Toch heeft deze vetstof in ons lichaam niet enkel negatieve eigenschappen. Het is namelijk een belangrijke en zelfs levensnoodzakelijke bouwsteen van ons lichaam. Zo zorgt cholesterol niet alleen voor de samenstelling van onze hormonen en onze lichaamscellen, maar staat het ook in voor de productie van galzuren.

Soorten cholesterol: goede of slechte?

Cholesterol wordt aangemaakt door onze lever, maar komt ook via onze voeding in ons lichaam terecht. Aangezien deze stof niet oplost in het bloed, hecht het zich tijdens het transport vast aan eiwitten (lipoproteïnen). De drie meest voorkomende lipoproteïnen zijn LDL, HDL en VLDL.

LDL (low density lipoprotein) is het eiwit dat cholesterol vanuit de lever transporteert naar de weefsels, bijvoorbeeld de huid. Als dat eiwit in hoge mate aanwezig is, kan cholesterol zich opstapelen aan de binnenkant van de bloedvaten. Hierdoor slibt het bloedvat als het ware dicht en verkalken de aders en slagaders. Hoewel je dat in het begin niet voelt, kan het na een tijdje een hartinfarct of een beroerte veroorzaken. Vandaar dat de LDL-cholesterol ook wel de ‘slechte cholesterol’ wordt genoemd.

HDL (high density lipoprotein) is het eiwit dat cholesterol vanuit het bloed en de weefsels transporteert naar de lever. Vervolgens verwijdert de lever deze cholesterol via de darmen. Hierdoor wordt de HDL-cholesterol bestempeld als de ‘goede cholesterol’.

Een te hoog cholesterolgehalte veroorzaakt aderverkalking

VLDL (very low density lipoprotein) is een lipoproteïnedeeltje dat aangemaakt wordt door de lever. Dat deeltje bestaat zowel uit triglyceriden als uit cholesterol. Het zorgt ervoor dat de cholesterol getransporteerd wordt door je hele lichaam.

Risicofactoren cholesterol

Er zijn verschillende factoren die je cholesterolgehalte bepalen, maar hierover hebben we niet altijd controle. Zo kunnen geslacht, leeftijd en erfelijkheid het cholesterolgehalte grondig beïnvloeden. Het mannelijke geslacht bezit een lagere hoeveelheid HDL-cholesterol dan het vrouwelijke geslacht. Een verklaring hiervoor is dat testosteron de hoeveelheid HDL-cholesterol vermindert en dat er tegelijk geen vrouwelijk hormoon aanwezig is dat HDL-cholesterol doet toenemen. Bovendien hebben vrouwen vanaf de menopauze minder HDL-cholesterol waardoor de kans vergroot op een verhoogde cholesterol.

Naast geslacht bepaalt ook de leeftijd je cholesterolgehalte: hoe hoger de leeftijd, hoe hoger je cholesterol. Daarnaast hangt je cholesterolgehalte af van je genen. Sommige personen hebben hierdoor soms al op zeer jonge leeftijd hoge cholesterolwaarden en een groot risico op hart- en vaatziekten. Een voorbeeld van zo’n erfelijke aandoening is Familiale Hypercholesterolemie. Bij deze aandoening heeft de lever niet alleen minder receptoren om LDL- cholesterol op te nemen, maar ook de werking van deze receptoren is niet optimaal. Andere factoren die je cholesterolgehalte kunnen beïnvloeden zijn: alcoholgebruik, rookgedrag en medicijngebruik.

Symptomen van een te hoge cholesterol

Een te hoog cholesterolgehalte veroorzaakt aderverkalking: doordat de bloedvaten dichtslibben en vernauwen, wordt de bloedvoorziening belemmerd en krijgen de organen onvoldoende zuurstof. Hoewel je hiervan in het begin geen hinder ondervindt, kunnen de gevolgen in een vergevorderd stadium ernstig zijn.

Wanneer er sprake is van een aderverkalking in de benen, ervaart men vooral pijn in de kuiten tijdens het lopen. Ook ter hoogte van het hart kan zich een aderverkalking voordoen. Het symptoom hiervan is een drukkende pijn in de borstkas gedurende een inspanning. Ten slotte is er nog aderverkalking van de hersenen, waarbij je symptomen zoals verwardheid, verlies van het gezichtsvermogen en duizeligheid ervaart. Bovendien kan dat leiden tot een herseninfarct met verlammingsverschijnselen tot gevolg.

Jouw cholesterolgehalte

Het bepalen van het cholesterolgehalte gebeurt via een bloedafname. Gewoonlijk meet men het gehalte bij mannen vanaf 35 jaar en bij vrouwen vanaf 45 jaar. De totale cholesterol moet dan lager zijn dan 190 ml/dl en de LDL-cholesterol moet lager zijn dan 115 mg/dl.